Matcha có thể giống nhau về màu sắc nhưng không phải loại nào cũng giống nhau về chất lượng và mục đích sử dụng. Có loại dành riêng cho pha trà nguyên chất, có loại chuyên dùng trong trà sữa, đá xay hay latte và cũng có loại chỉ phù hợp để làm bánh hoặc dưỡng da. Nếu bạn từng thắc mắc vì sao cùng là “matcha” nhưng món uống của mình bị xỉn màu, đắng gắt hay không thơm như ngoài tiệm, rất có thể bạn đã chọn sai loại bột.
Trong bài viết này, bạn sẽ tìm thấy bảng so sánh chi tiết các loại bột matcha phổ biến hiện nay, cách nhận biết ưu – nhược điểm từng loại, và hướng dẫn chọn đúng loại matcha phù hợp với nhu cầu: từ pha chế đồ uống, làm bánh đến ứng dụng trong làm đẹp. Hãy cùng kéo xuống để khám phá nội dung bên dưới nhé!
I. Bột matcha không chỉ có một loại
Nhiều người thường nghĩ matcha chỉ có một loại, dùng cho mọi món từ pha trà sữa, làm bánh đến mặt nạ dưỡng da. Thực tế, bột matcha có nhiều cấp độ khác nhau, mỗi loại được sản xuất theo quy trình và tiêu chuẩn riêng để phục vụ những mục đích sử dụng khác nhau. Việc chọn sai loại matcha không chỉ làm mất hương vị đặc trưng, mà còn ảnh hưởng đến màu sắc thành phẩm, cảm nhận vị giác, thậm chí gây lãng phí nguyên liệu, đặc biệt trong pha chế đồ uống.
II. Các loại matcha phổ biến hiện nay
1. Phân loại theo mục đích sử dụng
Trên thị trường hiện nay, matcha không chỉ có một loại duy nhất mà được phân chia thành nhiều dòng khác nhau, tùy theo mục đích sử dụng cụ thể. Mỗi loại sẽ có đặc điểm riêng về màu sắc, độ mịn, hương vị và tiêu chuẩn sản xuất.
Ceremonial Grade – Matcha truyền thống dùng trong trà đạo: Đây là loại matcha cao cấp nhất, thường được sử dụng trong các nghi lễ trà đạo truyền thống của Nhật Bản.
- Vùng nổi bật: Uji (Kyoto), Shizuoka, Kagoshima.
- Màu sắc: Xanh non tươi sáng, mịn như bột phấn, không lẫn tạp chất.
- Hương vị: Vị dịu nhẹ, không chát, hậu ngọt tự nhiên, không cần thêm đường.
- Kết cấu: Bột cực mịn, dễ tan khi đánh bằng chasen (chổi khuấy trà Nhật).
- Ứng dụng: Pha uống nguyên chất với nước nóng, không dùng kèm sữa hay topping.
Giá thành loại này khá cao, nên thường chỉ sử dụng cho mục đích thưởng trà nghệ thuật hoặc các buổi trà đạo chuyên sâu.
Matcha pha chế (Culinary Grade): là dòng matcha phổ biến nhất được sử dụng tại các quán cà phê, trà sữa, và tiệm bánh.
- Màu sắc: Xanh ngọc hoặc xanh rêu nhẹ, dễ lên màu đẹp khi pha chung với sữa hoặc đá.
- Hương vị: Vị đậm vừa phải, có chút chát nhẹ nhưng không gắt, dễ kết hợp với các nguyên liệu như sữa, syrup, topping.
- Kết cấu: Mịn, dễ đánh tan bằng máy hoặc đánh tay.
- Ứng dụng: Dùng cho pha chế các món matcha latte, trà sữa matcha, đá xay, soda matcha…
Dòng matcha pha chế cân bằng giữa giá cả hợp lý và chất lượng ổn định, phù hợp cho kinh doanh F&B.
Matcha làm bánh (Baking Grade): Dòng matcha chuyên dùng để nướng bánh hoặc làm topping, hương vị cần đủ đậm để không bị lấn át khi kết hợp với các nguyên liệu khác như bột mì, bơ, sữa.
- Màu sắc: Xanh đậm hoặc hơi ngả nâu sau khi nướng, giữ màu ổn định.
- Hương vị: Đậm hơn, hơi chát nhẹ để giữ được mùi vị đặc trưng khi kết hợp cùng các nguyên liệu như bơ, sữa hoặc bột mì.
- Ứng dụng: Bánh bông lan matcha, bánh mochi, bánh cookie, pudding matcha, kem…
Đặc điểm dễ nhận biết là bột thường có giá thành thấp hơn matcha pha uống, và có thể hơi thô hơn về độ mịn.
Matcha mỹ phẩm (Dùng ngoài da): Là dòng matcha không qua kiểm định thực phẩm, chỉ dùng cho các công thức DIY như mặt nạ, tẩy tế bào chết hoặc xông mặt.
- Màu sắc: Tùy loại, có thể hơi xỉn hoặc không đồng đều.
- Không an toàn để uống, do không đảm bảo vệ sinh thực phẩm hoặc hàm lượng kim loại nặng.
- Ứng dụng: Dùng trong spa, thẩm mỹ viện, chăm sóc da tại nhà.
Người dùng cần lưu ý loại matcha này không được sử dụng để ăn uống.
2. Phân loại theo nguồn gốc xuất xứ
Ngoài mục đích sử dụng, chất lượng của bột matcha cũng phụ thuộc lớn vào vùng trồng và công nghệ chế biến. Dưới đây là một số nguồn matcha phổ biến hiện nay trên thị trường:
Nhật Bản – “Quê hương” của matcha
- Vùng nổi bật: Uji (Kyoto), Shizuoka, Kagoshima.
- Ưu điểm: Sản xuất theo quy trình khép kín, tiêu chuẩn cao, độ an toàn tuyệt đối.
- Chất lượng: Màu xanh tươi, độ mịn cao, hương vị thanh, ít chát, hậu ngọt.
- Giá thành: Cao nhất thị trường, nhưng xứng đáng với chất lượng.
- Thích hợp: Ceremonial grade, matcha cao cấp pha chế cho quán specialty.
Đài Loan – Giải pháp hợp lý cho F&B quy mô vừa
- Ưu điểm: Màu đẹp, mịn, dễ lên màu khi pha với sữa hoặc đá.
- Hương vị: Dễ uống, không quá đắng, thơm nhẹ.
- Giá thành: Rẻ hơn matcha Nhật, chất lượng khá ổn định.
- Thích hợp: Pha chế đồ uống tại quán trà sữa, matcha latte, matcha đá xay..
Việt Nam – Lựa chọn kinh tế cho nội địa
- Ưu điểm: Giá tốt, dễ tiếp cận, có thể mua với số lượng lớn.
- Nhược điểm: Màu không sáng bằng matcha Nhật/Đài, độ mịn thấp hơn, vị đôi khi hơi gắt.
- Thích hợp: Làm bánh, pha chế nội bộ, quán nhỏ cần tối ưu chi phí.
Trung Quốc – Giá rẻ, chất lượng cần kiểm chứng
- Ưu điểm: Giá rẻ, dễ đặt hàng, nhiều nhà cung cấp.
- Nhược điểm: Khó kiểm soát chất lượng, có thể lẫn tạp chất hoặc chất tạo màu.
- Lưu ý: Nên kiểm tra rõ chứng nhận nguồn gốc, xuất xứ nếu có ý định sử dụng cho thực phẩm.
Tóm lại, khi chọn mua bột matcha, đừng chỉ nhìn vào giá mà hãy xác định rõ mục đích sử dụng (pha chế, làm bánh, dưỡng da…) và ưu tiên nguồn gốc uy tín. Việc chọn đúng loại matcha không chỉ giúp bạn đảm bảo hương vị, màu sắc và hiệu quả sử dụng mà còn tối ưu chi phí dài hạn trong kinh doanh hoặc dùng tại nhà.
III. Cách chọn bột matcha phù hợp đúng mục đích sử dụng
Hiện nay trên thị trường có nhiều dòng matcha khác nhau từ loại đắt tiền dùng trong trà đạo đến dòng matcha pha chế, làm bánh, hoặc matcha rẻ dùng cho mỹ phẩm. Vậy nên chọn loại nào mới đúng với nhu cầu thực tế của bạn?
1. Nếu bạn mua để uống nguyên chất (không pha sữa, không đá)
Nên chọn: Matcha ceremonial grade (cao cấp, mịn, màu tươi)
Lý do: Dòng này có vị dịu, hậu ngọt và mùi thơm tinh tế. Nếu dùng matcha rẻ, vị sẽ đắng chát, màu xỉn và khó uống.
Phù hợp với: người yêu thích trà đạo, uống detox, dùng cho quà tặng cao cấp.
2. Nếu bạn dùng để pha matcha latte, trà sữa hoặc cold brew matcha
Nên chọn: Matcha pha chế (culinary grade loại tốt)
Lý do: Vị đậm vừa đủ để không bị chìm khi pha với sữa, syrup hoặc đá. Giá hợp lý hơn ceremonial nhưng vẫn giữ được màu và mùi.
Phù hợp với: quán cà phê, kinh doanh đồ uống, người uống hàng ngày tại nhà.
3. Nếu bạn dùng để làm bánh, topping, kem
Nên chọn: Matcha culinary grade (cấp 2 hoặc 3)
Lý do: Khi nướng hoặc trộn bột, các nguyên liệu như bơ, sữa, bột mì sẽ làm giảm mùi matcha. Loại matcha dành riêng cho làm bánh có vị đậm hơn, giữ được mùi rõ hơn khi ra thành phẩm.
Phù hợp với: tiệm bánh, làm bánh tại nhà, xưởng sản xuất.
4. Nếu bạn chỉ dùng để đắp mặt, làm mỹ phẩm handmade
Nên chọn: Matcha kỹ thuật (không dùng để ăn/uống)
Lý do: Giá rẻ, không cần đạt tiêu chuẩn vệ sinh thực phẩm. Tuy nhiên, tuyệt đối không nên uống vì không qua xử lý an toàn.
Phù hợp với: spa, cá nhân làm mặt nạ DIY tại nhà.
👉 Mẹo nhỏ:
- Nếu bạn chưa chắc mục đích sử dụng, nên bắt đầu từ matcha pha chế vì giá thành hợp lý, dùng được cho cả uống lẫn nướng nhẹ.
- Hãy đọc kỹ thông tin bao bì, hỏi rõ người bán về mục đích dùng được của loại bạn mua. Tránh mua nhầm loại giá rẻ cho mục đích cao cấp.
Khi mua matcha, nên kiểm tra những yếu tố sau:
| Tiêu chí | Nên chọn |
|---|---|
| Màu bột khô | Xanh sáng, không xám, không ngả vàng |
| Mùi hương | Thơm dịu như rong biển, không nồng gắt |
| Độ mịn | Càng mịn càng tốt, không lợn cợn hạt to |
| Độ tan | Tan nhanh trong nước ấm, không đóng cặn đáy |
IV. Cách bảo quản bột matcha đúng chuẩn
Matcha rất nhạy cảm với ánh sáng, độ ẩm và nhiệt độ. Nếu không bảo quản đúng cách, bột dễ bị oxy hóa, đổi màu và mất mùi.
Hướng dẫn bảo quản:
- Tránh ánh sáng trực tiếp: Luôn bảo quản trong túi/hũ kín, tránh ánh nắng hoặc đèn chiếu mạnh.
- Giữ ở nơi khô ráo, thoáng mát: Tốt nhất là ở nhiệt độ phòng ổn định (dưới 25°C).
- Đóng kín sau mỗi lần dùng: Nếu túi có ziplock, ép hết không khí trước khi khóa.
- Có thể trữ ngăn mát: Nếu mua số lượng lớn, có thể chia nhỏ và cất ngăn mát, hạn chế mở ra thường xuyên.
Chú ý: Không để matcha ở gần bếp, tủ lạnh bị đọng nước hoặc nơi ẩm thấp vì độ ẩm sẽ làm matcha vón cục, giảm hương vị và đổi màu sang nâu xám.
V. Một số thương hiệu matcha phổ biến hiện nay trên thị trường
Nếu bạn đang tìm nguồn matcha uy tín để dùng tại nhà hoặc kinh doanh, dưới đây là danh sách những thương hiệu được đánh giá cao:
| Thương hiệu | Xuất xứ | Loại nổi bật | Đặc điểm |
|---|---|---|---|
| Matcha Kyoto Ippodo | Nhật | Ceremonial | Cao cấp, đậm đà, dùng trà đạo |
| Matcha Marukyu Koyamaen | Nhật | Ceremonial + Pha chế | Màu đẹp, vị ngọt hậu |
| O’Sulloc | Hàn Quốc | Pha chế | Vị cân bằng, dễ dùng, giá hợp lý |
| Teapond | Nhật | Ceremonial | Mịn, thơm rong biển non |
| Matcha Việt (Đà Lạt) | Việt Nam | Làm bánh | Giá rẻ, dùng ổn trong F&B |
| Matcha Đài Loan 3A / 2A | Đài Loan | Pha chế | Màu đẹp, dễ kết hợp với sữa |
| Matcha House | Nhật (phân phối tại Việt Nam) | Pha chế + làm bánh | Dễ tìm, ổn định |
Bạn có thể chọn thương hiệu theo mục đích sử dụng và ngân sách, không nhất thiết phải chọn loại đắt nhất nếu chỉ cần dùng trong món uống có sữa hoặc đá.
VI. Chọn đúng loại matcha – Tối ưu chất lượng và chi phí
Một ly matcha latte tầng đẹp hay món bánh thơm vị trà xanh phụ thuộc hoàn toàn vào loại bột matcha bạn sử dụng. Không phải loại matcha nào cũng giống nhau, tùy thuộc vào độ mịn, màu sắc, vị hậu và độ ổn định khi kết hợp với nguyên liệu khác mới là yếu tố quan trọng. Nếu bạn đang pha chế latte tại quán, làm bánh tại xưởng hay chỉ đơn giản là tìm loại matcha để uống mỗi sáng thì việc hiểu rõ từng dòng matcha sẽ giúp bạn lựa chọn đúng sản phẩm, đúng giá trị và đúng hiệu quả mong muốn. Hãy chọn đúng loại matcha phù hợp với mục đích sử dụng, đừng lãng phí matcha đắt tiền cho món bánh, cũng đừng dùng matcha làm bánh cho đồ uống cần thẩm mỹ cao.
Nếu bạn đang kinh doanh trà sữa, matcha latte và cần tư vấn chọn ly thủy tinh tầng đẹp chuyên cho đồ uống matcha, đừng quên tham khảo các dòng ly thủy tinh có sẵn tại May Decor.
Liên hệ tư vấn trực tiếp qua:
📍Địa chỉ cửa hàng: 125 – 127 Phan Triêm, Hoà Xuân, Đà Nẵng
📱 Zalo/Phone: 0375 81 7779 – 0762 63 1818
📧 Email: maydecor79@gmail.com
🌐 Facebook: Maydecor – Ly Cốc Nhập Khẩu
🛍️ Shopee: https://shopee.vn/maydecor79
